BỘ HỌA TIẾT TRANG TRÍ TỪ
KHUÔN BÁNH TRUNG THU
BỘ HỌA TIẾT TRANG TRÍ
TỪ KHUÔN BÁNH TRUNG THU
Hoạ tiết văn hoá của Việt Nam vẫn luôn là chủ đề yêu thích của VAN•HOA. Nhân dịp Trung Thu 2023, VAN•HOA tranh thủ mời các bạn cùng khám phá những mẫu hoạ tiết thân thương mà chúng ta đều có thể đã gặp mỗi mùa Trăng tròn nhé.
*Bác Phạm Văn Quang
Nghệ nhân làm khuôn bánh Trung Thu
Sự tiếp nối văn hóa qua người nghệ nhân làm khuôn bánh trung thu
Mặc dù ngày nay, những chiếc khuôn bánh trung thu bằng nhựa
đang chiếm ưu thế, đâu đó vẫn còn những người nghệ nhân như
bác Phạm Văn Quang, vẫn miệt mài giữ nghề làm khuôn bánh
trung thu truyền thống suốt hơn 40 năm.
Sở hữu một cửa tiệm nhỏ giữa lòng phố cổ - 59 Hàng Quạt, bác Quang vừa là chủ, vừa là người bán hàng kiêm thợ. Trong suốt nhiều năm
làm nghề, bác đã làm hàng trăm, hàng vạn cái khuôn, nhưng không có khuôn nào tâm đắc, bởi bác Quang cho rằng đó là văn hóa của người xưa để lại: “Mỗi câu nói của người xưa đều mang ý nghĩa, mình
cảm nhận được thì mình làm vào, mình làm vào thì mình giải thích
cho khách. Cái tôi tâm đắc, tôi giải thích cho khách và hợp với khách, thì người ta đặt tôi làm.”
CÁC HOẠ TIẾT TRUYỀN THỐNG TRÊN BÁNH TRUNG THU
Bánh trung thu ý nghĩa không chỉ bởi cách làm cầu kỳ, hương vị là
sự kết tinh từ tinh hoa ẩm thực Việt Nam, mà còn ở những họa tiết trên bánh được sử dụng một cách có dụng ý. Theo chia sẻ của bác Quang, mỗi họa tiết như hoa sen, hoa cúc, cá chép… trên bánh trung thu có ý nghĩa khác nhau, không cái nào giống cái nào cả. Họa tiết
đó là sự đúc kết của cha ông về tự nhiên, xã hội, con người, đại diện cho những lời chúc tốt đẹp và chân thành, mang theo tâm ý của
người tặng bánh dành cho người được tặng.
Khác với sự chuẩn xác nhưng rập khuôn của khuôn nhựa, khuôn gỗ khắc tay vẫn mang theo mình một vẻ đẹp đong đầy tình cảm từ
kỹ thuật đôi tay của người nghệ nhân, kết hợp với những vệt vân gỗ
tự nhiên, để tạo ra những hình hoạ sinh động trên mặt bột dẻo thơm.
Dưới đây VAN•HOA xin tổng hợp 4 mẫu hoạ tiết trong
kho tàng hoạ tiết khuôn bánh Trung thu của nghệ nhân
Phạm Văn Quang
HOẠ TIẾT HOA CÚC
Nở rộ vào mùa thu, hoa cúc được coi là loài hoa tượng trưng cho
mùa Thu, đặc biệt gắn liền với ngày Tết Trung thu. Hoa cúc gồm nhiều cánh hoa nhỏ đan xen kết hợp khăng khít, đại diện cho sự đoàn kết, bền chặt và dài lâu. Họa tiết hoa cúc được ứng dụng nhiều để làm khuôn bánh trung thu, là lời chúc sống lâu trăm tuổi, cũng thể hiện lòng hiếu thảo của con cái đối với đấng sinh thành.
HOẠ TIẾT CHỮ THỌ
Họa tiết khuôn bánh hình chữ Thọ gồm 2 phần: phần chữ Thọ ở
chính giữa và viền ngoài. Chữ Thọ là điểm nhấn của khuôn,
được người nghệ nhân dùng dao khắc những nét to và đối xứng. Đường diềm bao xung quanh là sự lặp lại của các đường nét giống nhau, xếp lại tạo thành một hình tròn bao quanh chữ Thọ, mang ý nghĩa về sự viên mãn và lời chúc đấng sinh thành sống lâu trăm tuổi, khỏe mạnh, hạnh phúc.
HOẠ TIẾT HOA MAI
Họa tiết hoa mai lấy chữ Thọ làm nhị hoa. Những cánh hoa xếp thành hình vuông nhưng vẫn tạo cảm giác mềm mại. Khuôn bánh họa tiết
hoa mai kết hợp cùng chữ Thọ nhỏ ở giữa càng tăng thêm phần
ý nghĩa cho chiếc bánh trung thu, gửi gắm lời chúc may mắn,
sung túc và sống lâu trăm tuổi.
HOẠ TIẾT HOA SEN
Họa tiết hoa sen trên khuôn bánh của nghệ nhân Phạm Văn Quang được thể hiện ở trạng thái đẹp nhất - hoa sen nở rộ. Những cánh
hoa sen mềm mại, thanh khiết xếp đan xen thành hình tròn bao
quanh đài và hạt sen, mang ý nghĩa về sự thanh tao, bình yên
và trọn vẹn trong ngày Tết Trung thu.
ỨNG DỤNG TRÊN SẢN PHẨM
Với cảm hứng từ những hoạ tiết của nghệ nhân Phạm Văn Quang, VAN•HOA mong rằng những vẻ đẹp này không chỉ dừng lại như là
ký ức về sản phẩm truyền thống, mà có cơ hội phát huy và nở rộ
cả trong cuộc sống đương đại.
Dưới đây là một số những thử nghiệm của chúng mình,
với tưởng tượng về những phương thức ứng dụng hiện đại và thú vị, gần gũi - để giá trị văn hoá được tiếp nối và phát triển.
Năm 09/2023
Quản Lý Dự Án
Nguyễn Huyền Châu
Giám Đốc Sáng Tạo & Thiết Kế
Phạm Đăng Thanh Thảo
Thiết Kế
Xuân Phan
Nội dung
Thảo Trần